حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن زمانی مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه،  با اشاره به سالگرد بزرگداشت شهدای مسلمان بوسنی و هرزگوین که توسط صرب ها و کروات ها به شهادت رسیدند، گفت: در این روزها مسلمانان بوسنیایی پیاده روی موسوم به «مارش میرا» یعنی «پیاده روی صلح» را به یاد ۹۰۰۰ شهید این کشور برگزار می نمایند.    

وی افزود: پیاده روی صلح سالهاست بین دو شهری که مرکز شهادت مسلمانان بوده است برگزار می گردد؛ ۹۰۰۰ نفر جوان مسلمان را صرب ها در بین سال های ۱۹۹۲ تا سال ۱۹۹۵ گرفتند و همه را به شهادت رساندند.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی خاطرنشان کرد: در جریان جنگ بوسنی تعداد زیادی از خانواده های مسلمان این کشور به دلیل اینکه توانمندی چندانی برای شرکت در مبارزات نداشتند و خواستند به منطقه امنی پناه ببرند از سوی سازمان ملل به منطقه سِربْرِنیتسا به عنوان منطقه امن منتقل شدند.

وی با تأکید بر اینکه مسلمانان که دنبال جنگ نبودند به سربرنیتسا رفتند گفت: این در حالی است که سربازان سازمان ملل که اهل هلند بودند، در بلندی های اطراف این منطقه استقرار داشته و می بایست از امنیت آن محافظت می کردند.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه تصریح کرد: با هماهنگی که مأموران سازمان ملل با صرب ها داشتند تصمیم گرفته شد سربازان صرب وارد منطقه سربرنیتسا شوند؛ با ورود صرب ها زنان و کودکان مسلمان را از مردان و پسران بالای ۱۲ سال جدا کردند و بردند؛ بدون اینکه توضیحی در مورد این انتقال داده باشند؛ سپس ۹۰۰۰ نفر از این مردان و پسران را یکجا به شهادت رساندند.

وی با اشاره به اینکه در دنیا کسی فریاد اعتراض سر نداد افزود: این نسل کشی بزرگ اتفاق افتاد و آنچنان این نسل کشی آشکار بود که بعد از پیروزی بوسنی شکایت به دادگاه لاهه شد و این دادگاه حادثه سربرنیتسا را به عنوان یک نسل کشی در جهان معاصر پذیرفت و حکم محکومیت صرب ها را اعلام نمود.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی بیان داشت: تعدادی از کسانی که اضافه بر این ۹۰۰۰ نفر از ستاد جوانان و نوجوانان بوسنی وقتی که داشتند آنان را از منطقه سربرنتیسا به طرف شهر نزوک با فاصله ۱۱۰ کیلومتری می بردند توانستند فرار کنند و خود را نجات دهند.

وی گفت: از آن سال به بعد و پس از پیروزی، مسلمانان بوسنیایی و نیز برخی از ملت های دیگر مسلمان و غیرمسلمان به یاد و بزرگداشت آن شهدا پیاده روی ۱۱۰ کیلومتری را از شهر سربرنیتسا تا شهر نزوک و قبرستان پوتوچاری به عنوان پیاده روی صلح اعلام نمودند.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه اظهار کرد: متأسفانه ایران سال های متمادی در این راهپیمایی حضور نداشت و این غیبت غیرقابل توجیه است؛ نهادهای بین المللی نظام جمهوری اسلامی چه نهادهای حوزوی که مسئولیت بین المللی دارند و چه نهادهای غیرحوزوی در این زمینه کوتاه آمده اند؛ این کوتاه آمدن در واقع نقض استراتژی و راهبرد امام خمینی رضوان الله تعالی علیه مبنی بر صدور انقلاب بود.

وی با تأکید بر نباید نهادهای بین المللی حوزوی و غیرحوزوی ساکت می شدند و از این عرصه غایب می بودند عنوان داشت: ده ها کشور دنیا با پرچم های رسمی خودشان هرساله در این راهپیمایی حاضر می شوند و در آن شرکت می کنند؛ این عدم حضور ایران در این راهپیمایی قابل بخشش نیست.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی گفت: از حدود ۵ سال قبل گروهی خودجوش با دغدغه انقلابی و با عنوان گروه «طبیب» به معنای التیام روحی راه افتاده و با پرچم ایران در این پیاده روی شرکت می نمایند؛ لازم است این تأسف خود را به تمام مخاطبان و دغدغه مندان صدور انقلاب اعلام کنیم.

وی ادامه داد: از این ظرفیت و ده ها ظرفیت مشابهی که در کشورهای متعدد دنیاست و متأسفانه ایران، حوزه علمیه، روحانیت و انقلاب ما  که می توانند در آن ها حضور رسمی داشته باشد از این ظرفیت ها استفاده نمی کنند؛ و این در حالی است که هیچ منعی هم برای حضور ما وجود ندارد.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه تصریح کرد: به تمام نهادهای حوزوی و غیرحوزوی که مسئولیت بین المللی دارند پیشنهاد می کنیم در صدد شناسایی ده ها ظرفیت مشابه این ظرفیت بوسنی در دنیا برآیند، راهکاری برای حضور فراهم کنند و به این وسیله نقش صدور انقلاب را ایفا نموده و روح مطهر امام خمینی رحمة الله علیه را از خودشان راضی کنند.

وی گفت: گرچه ده ها کشور دیگر در این راهپیمایی با پرچم شرکت می کنند و به نحوی حمایت خودشان از مسلمانان مظلوم بوسنی را اعلام می نمایند اما اکثر این ها هیچ گونه نقشی در نجات مردم بوسنی در آن غوغای جنگ نداشتند.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی بیان داشت: جمهوری اسلامی ایران که نقش اصلی و کلیدی را در نجات و پیروزی ملت مسلمان بوسنی در جریان جنگ داشت طبعاً باید حضور بیشتری در این کشور پیدا می کرد؛ متأسفانه مسئولان ایرانی این سهم بزرگ انقلاب اسلامی در نجات بوسنی را فراموش کرده اند.

وی ضمن بیان گزارشی از نقش کلیدی نیروهای ایرانی در نجات مسلمانان بوسنیایی افزود: در سفری که من در حدود ۱۵ سال قبل به این کشور داشتم مفتی رسمی بوسنی که حنفی مذهب است از جمهوری اسلامی ایران درخواست نمود که برای دانش افزایی دینی ائمه جمعه و جماعات حنفی بوسنی دو استاد از حوزه علمیه قم برای تدریس تفسیر قرآن اعزام کنند.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه اظهار کرد: طبق این دعوتی که انجام گرفت از حوزه علمیه قم دعوت کردند بنده به همراه حجت الاسلام والمسلمین رضایی اصفهانی انتخاب و راهی بوسنی شدیم.

وی گفت: در طول دوره فشرده چند روزه ای که در بوسنی بودیم تعداد زیادی از ائمه جمعه و جماعات حنفی مذهب بوسنی در یک اردوگاه جنگلی جمع شدند و از صبح تا شب تدریس مجموعه ای از آموزه ها و تعالیم قرآن و تفاسیر مفسران بزرگ را خدمت آنان تقدیم می کردیم.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی عنوان داشت: در این سفر من به دنبال کشف مطلب دیگری نیز بودم و آن سهم جمهوری اسلامی ایران در نجات مردم بوسنی بود؛ اطلاعاتی در این زمینه داشتم و در آنجا آن اطلاعات خود را تکمیل نمودم.

وی ادامه داد: بعد از فروپاشی شوروی تمام کشورهای اقماری آن هم دچار فروپاشی شدند؛ یکی از این کشورها یوگسلاوی بود؛ یوگسلاوی کشور بزرگی متشکل از مناطق بوسنیایی نشین، صرب نشین و کروات نشین بود.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: یوگسلاوی هم به تبع فروپاشی شوروی دچار فروپاشی شد و به مجرد این اتفاق هریک از اقوام آن اقدام به تأسیس کشوری مستقل کردند؛ صرب ها صربستان را تشکیل دادند، کروات ها کرواسی را ایجاد کردند و بوسنیایی ها هم که مسلمان بودند تصمیم گرفتند منطقه خود را به عنوان کشور مستقل اعلام کنند.

وی افزود: به مجرد این تصمیم غرب و دول استکباری آن متوجه شدند که اولین کشور اسلامی اروپایی در حال متولد شدن است؛ چون در اروپا کشور اسلامی نداریم و این اولین کشور اسلامی اروپایی در حال شکل گیری بود؛ دولت های غربی به شدت از این موضوع نگران بودند و به هر صورت باید جلوی این تولد جدید را می گرفتند.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی با اشاره به اینکه غربی ها به برنامه فتنه قومی در منطقه بوسنی رسیدند گفت: به صرب ها و کروات ها گفتند شما از مرزهای خودتان به بوسنی حمله کنید؛ اما جنگ به ظاهر جنگ قومی و مذهبی و در واقع یک جنگ استعماری علیه استقلال طلبی یک کشور مسلمان بود.

وی افزود: جنگ آغاز شد و مسلمانان امکانات محدود و ملی فقط در دست داشتند؛ اما امکانات و سلاح های مختلفی از دول استکباری غرب برای صرب ها و کروات ها آمد و لذا آن ها قوی تر بودند.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: بوسنیایی ها ابتدا در این جنگ شکست خوردند و دشمنان آنان بسیاری از مردم مسلمان را کشتند؛ حادثه های تلخ تر از حادثه سربرنیتسا هم به وقوع پیوست.

وی گفت: یکی از حوادث تلخ بوسنی حادثه شهر گُراژدِه است که همانند خرمشهر خودمان شد و در همین شهر ۵۰ هزار نفر مسلمان را به شهادت رساندند؛ این در حالی بود که این دنیا فریاد برنیاورد.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی تصریح کرد: شهر سارایِوُو که پایتخت کشور بوسنی است از چهار طرف محاصره شد؛ آنچنان بمباران و حمله های زمینی و هوایی اتفاق افتاد که بسیاری از مردم این شهر کشته و عده ای هم زخمی شدند.

وی با اشاره به اینکه با این حملات شدید مردم از جهت تأمین مواد دارویی و خوراکی در مضیقه شدیدی گرفتار شدند افزود: امکانات دفاعی و اسلحه نیز در دسترس بوسنیایی ها وجود نداشت؛ همه این مسائل دست به دست هم داد تا کشور بوسنی سقوط کرده، به دست صرب ها و کروات ها بیفتد، بین این دو تقسیم شود و کشوری مسلمان نشین به نام بوسنی وجود نداشته باشد.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه بیان داشت: در این شرایط خبر جنگ به دنیا می رسید و تمام کشورهای اسلامی و غیراسلامی خبر داشتند؛ برخی از کشورهای اسلامی خواستند کمک کنند و من دیدم که در عربستان کمک های مالی برای مردم بوسنی جمع آوری می شد؛ اما به محض مطلع شدن ارباب بزرگ شرک و شیطان بزرگ یعنی آمریکا از دخالت کشورهای اسلامی جلوگیری به عمل آمد.

وی گفت: با اشاره آمریکا همه ساکت شدند و بوسنی مظلوم ماند؛ بوسنی می رفت تا آخرین نفس های خود را بکشد و برای همیشه از بین برود.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی اظهار کرد: در این لحظات آخر منجی بوسنی سلاله پاک امیرالمؤمنین علی علیه السلام حضرت آیت الله العظمی خامنه ای بود؛ ایشان مسئولان را احضار نموده و فرمودند "من بوسنی را به هر قیمت شده از شما می خواهم. باید بوسنی را به دامن اسلام بازگردانید."

وی با تأکید بر امر از سوی مقام معظم رهبری صادر شد عنوان داشت: یکی از ژنرال های مسلمان بوسنیایی به نام مستر ابراهیم که در جریان جنگ بوسنی فرار کرده، به ایران پناهنده شد و در حوزه علمیه قم به مدت چندماه خود و خانواده اش مهمان ما بود خاطراتی را در مورد این روزهای اوج بحران در بوسنی نقل کرده است.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه گفت: ژنرال ابراهیم می گوید وقتی بوسنی آخرین نفس ها را داشت می کشید ناگهان دیدیم از لابه لای جنگل های شهر سارایوو ۳ نفر نیروی دلاور ایرانی آمدند و وارد بوسنی شدند.

وی ادامه داد: مستر ابراهیم می گوید گفتیم که دیر آمدید و دیگر بوسنی از بین رفت؛ ایرانیان گفتند دیر نشده و می توانیم از همین جا شروع کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی خاطرنشان کرد: ایرانیان که از سوی ولی امر دستور گرفته بودند تا برای نجات بوسنی اقدام نمایند به بوسنیایی ها گفتند از زیر زمین و با حفر کانال می توانیم کمک ها را به مردم سارایوو برسانیم؛ این کار در باریک ترین بخش نوار اطراف شهر سارایوو که زیر فرودگاه این شهر است می توان انجام داد.

وی گفت: ایرانیان با کمک نیروهای رزمی بوسنی شروع به کندن زیر زمین کردند؛ در مرحله اول به دلیل خیس بودن خاک کانال فروریخت؛ به همین علت ایرانیان گفتند، باید چوب از جنگل تأمین کنیم تا کانال فرونریزد؛ به این ترتیب بخش نجاری در کنار بخش حفاری شروع به کار کرد.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه بیان داشت: طرح سومی که از سوی ایرانیان برای رساندن کمک ها به مردم سارایوو ارائه شد ساخت ریل در داخل کانال بود؛ این کار نیز عملیاتی شد.

وی ضمن بیان اینکه ایرانی ها ساخت ریل و لوکوموتیو را به بوسنیایی ها آموزش دادند افزود: ایرانی ها به این وسیله مواد غذایی، دارویی و سلاح و گلوله در اختیار مردم بوسنی قرار دادند تا شکست این کشور مسلمان نشین به پیروزی مبدّل شد.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی اظهار کرد: جنگ مجدد توسط مسلمانان سارایوو آغاز شد و به چهار طرف گلوله شلیک شد تا دشمنان را به طور کامل از بوسنی خارج کردند؛ آن ها تا آنجا پیش رفتند که نزدیک بود قسمت هایی از خاک صربستان و کرواسی را هم به اشغال خود در آورند.

وی گفت: در همین هنگام بود که کروات ها و صرب ها احساس خطر جدی کردند و به سازمان ملل پناه بردند تا این جنگ را متوقف کند؛ اینجا بود که سازمان ملل تشکیل جلسه داد و صلح و آتش بس را اعلام نمود.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه عنوان داشت: پس از این صلح بود که مرز بوسنی مشخص و رسمیت این کشور اعلام شد؛ بوسنی با دادن ده ها هزار شهید توانست پیروز شود.

وی ادامه داد: دول استکباری نمی دانستند این سیلی را از کجا خورده اند؛ وقتی جنگ تمام شد جاسوسان غرب به بوسنی فرستاده شدند، خانه ای را که محل تأمین مهمات و مواد خوراکی و دارویی بود کشف کرده و فهمیدند بوسنی از طریق این خانه و کانالی که در زیر زمین به آن متصل است تأمین شده است.

حجت الاسلام والمسلمین زمانی خاطرنشان کرد: آن موقع بود که شیطان بزرگ و دول استعماری دنیا فهمیدند این دست بزرگ قدرتمند جمهوری اسلامی ایران است که در هر کجای دنیا ببیند مظلومان عالم دارند ضربه می خورند هم همت و عزم آن را دارد و هم توان آن را که ملت های مظلوم را نجات دهد.

وی افزود: این ضرب شست دیگری بود که استکبار جهانی از جمهوری اسلامی خورد و بوسنی برای همیشه پیروز شد.

مسئول دفتر امور اجتماعی و سیاسی حوزه های علمیه گفت: من خودم به داخل آن کانال رفته و وضعیت آن را از نزدیک دیده ام.

وی افزود: وقتی وارد گراژده شدم با امام جمعه این شهر صحبت هایی داشتم؛ ایشان نگاهی به من کرد و اعتراضی به عنوان یک طلبه حوزه علمیه داشت؛ وی گفت "چرا شما ایرانی ها که برای نجات بوسنی زحمات زیادی کشیده اید بعد از نجات این کشور قهر کردید، نیامدید و از نظر فرهنگی به ما کمک نکردید؟ چرا مبلغین حوزه علمیه قم برای دانش افزایی دینی کشور ما نمی آیند؟"

حجت الاسلام والمسلمین زمانی خاطرنشان کرد: این گلایه ای بود که یک عالِم بوسنیایی از ما داشت؛ امیدواریم که حوزه های علمیه و تمام نهادهای فرهنگی بین المللی نظام به خود بیایند و رسالت تبلیغ بین المللی و صدور انقلاب در جهان را انجام دهند.